18 Ocak 2015 Pazar

AHENK (SES ve RİTİM)



Şiirde ahenk, birbirleriyle uyumlu seslerin, belli bir ritimle beraber bulunmasıyla sağlanır. Ahengi sağlayan ses ve ritim unsurları şunlardır:

Asonans: 
Aynı sesli harflerin tekrar edilmesi.

Aliterasyon:  Aynı sessiz harflerin tekrarlanması.

İç Kafiye: Dize ortalarında bulunan ve mısra sonlarındaki uyakla uyumlu ses benzerliğidir.

Ölçü: 
Üç çeşit ölçü görülmektedir;

a)Aruz Ölçüsü: Dizelerdeki hecelerin kısalığına ve uzunluğuna dayanır.

b)Hece Ölçüsü: Dizelerdeki hece sayılarının birbirine eşit olmasına dayanır.Daha çok 7’li, 8’li ve 11’li kalıplar kullanılır.

c)Serbest Ölçü: Ölçü ve uyak düzeni olmayan şiirlerin ölçüsüdür.

Redif: Dize sonlarında yazılışları, anlamları ve görevleri aynı olan eklerin, sözcük ve sözcük gruplarının tekrar edilmesidir.

Uyak (Kafiye):
 Dize sonlarındaki ses benzerliğidir.

Uyak Türleri: 
Dört çeşit uyak bulunur;

a)Yarım (tek ses) uyak
b)Tam (iki ses) uyak
c)Zengin (üç ya da daha fazla ses) uyak 
d)Cinaslı (yazılışları aynı anlamları ayrı olan) uyak

Uyak Düzenleri: Üç çeşit uyak düzeni vardır;

a)Düz uyak (aabb/aaab)
b)Çapraz uyak (abab)
c)Sarma uyak (abba)


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder